چینوچروک بخشی از روند طبیعی پیری بدن است. در واقع تغییرات سلولی ناشی از افزایش سن باعث ایجاد این خطوط پوستی میشود.
وراثت و ژنتیک از جمله مهمترین عوامل در میزان و زمان ایجاد چینوچروک در پوست شما هستند؛ اما علم ثابت کرده است که همهچیز درمورد چینوچروک به سن مربوط نمیشود و عوامل دیگری هم وجود دارند که بر شدت و فراوانی آکنه تأثیر میگذارند. نور مستقیم خورشید، سیگار کشیدن، نوشیدن آب ناکافی و خوردن غذای ناسالم، برخی داروها، عوامل محیطی و ژنتیکی میتوانند در ایجاد چینوچروک و اندازه آنها نقش داشته باشند.
چینوچروکهای صورت به دو دسته تقسیم میشوند. خطوط داینامیک که خطوطی هستند که حالت طبیعی ندارند و فقط زمانی ظاهر میشوند که عضلات پیشانی فعال هستند. دیگری ربطی به خطوط ثابت دائمی و فعالیت عضلات روی پیشانی ندارد. این خطوط معمولاً به دلیل افزایش سن و درمان نکردن خطوط پویا ایجاد میشوند.
با افزایش سن، سلولهای پوست با سرعتی آهستهتر تقسیم میشوند و لایهی داخلی پوست که «درم» نام دارد، رفتهرفته نازکتر میشود. نازکتر شدن درم، خاصیت ارتجاعی پوست را از بین میبرد و ساختار پوست را شُل میکند.
پوست پیر، رفتهرفته توانایی خود را در جذب و حفظ رطوبت از دست میدهد، چربی کمتری تولید میکند و اگر آسیب ببیند، دیرتر بهبود مییابد. تمام این موارد، به فرآیند چروک شدن پوست کمک میکنند. برخی دیگر از مواردی که در چروک شدن پوست نقش دارند، عبارتند از:
از دیگر دلایل ایجاد چینوچروک صورت و افتادگی پوست میتوان به اختلالات پوستی، استرس، تغییرات هورمونی، سبک زندگی و بیماریهای مختلف اشاره کرد.
اگرچه شما نمیتوانید همهی این عوامل را کنترل کنید؛ اما میتوانید برای حداقل دو مورد از آنها کاری انجام دهید: قرار گرفتن در معرض نور خورشید را به حداقل برسانید و سیگار نکشید.
چینوچروکهای ثابت یا استاتیک خطوطی در چهره هستند که بدون انقباض عضلانی ظاهر میشوند؛ حتی زمانی که صورت در حالت استراحت است. این چینوچروکها به دلیل نازک شدن پوست ناشی از آسیب نور خورشید، سیگار کشیدن، ژنتیک، سوء تغذیه یا چینوچروکهای طولانی مدت دینامیک ایجاد میشوند.
خطوط دینامیک، چینوچروکها و خطوطی هستند که با حرکت دادن صورت ظاهر میشوند. این نوع چینوچروکها در اثر حرکات ذهنی و تکراری صورت و ضعیف شدن ماهیچههای متصل به پوست ایجاد میشوند. شایعترین نقطه چینوچروکهای پویا، خط چین بین ابروها، خط افقی روی پیشانی و خط گوشه بیرونی چشم (پنجه کلاغی) است.
از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنید: سعی کنید کمتر در معرض نور خورشید قرار بگیرید و زمان بیرون بودن را محدود کنید. بهطور کلی سعی کنید اواسط روز در محیطهای بسته بمانید، لباسها و تجهیزات محافظ بپوشید (کلاه، لباس آستین بلند و عینک آفتابی)، کرم ضد آفتاب با SPF بالاتر از ۳۰ (شاخص محافظت از پوست در برابر آفتاب) استفاده کنید و سعی کنید هر ۲ ساعت یکبار، مجدداً روی پوست خود کرم ضدآفتاب بمالید. هنگام انتخاب لوازم آرایش، لوسیون یا سایر محصولات زیبایی روزمره، به دنبال محصولاتی باشید که دارای SPF داخلی هستند؛ زیرا این محصولات خودشان هم میتوانند از پوست شما در برابر آفتاب محافظت کنند.
پوست خود را مرطوب نگه دارید: یک پوست هیدراته، همیشه پوستی حجیم است. پوست خشک سلولهای پوست شما را چروک میکند و باعث ایجاد خطوط و چینهای ریز میشود.
سیگار کشیدن ممنوع: اگر سیگار میکشید، روشی پیدا کنید که به شما کمک کند آن را ترک کنید. هنگامی که این عادت را ترک کردید، رنگ و بافت پوست بهبود مییابد.
غذای سالم بخورید: هنگامی که بدن شما ویتامینها و مواد معدنی مورد نیاز خود را دریافت میکند، کل بدن شما (از جمله پوست شما) از مزایای آن بهرهمند میشود.
رتینوئیدها (ترتینوئین، آلترنو، رتینآ، رنووا، تازوراک): در میان تمام درمانهای پزشکی، رتینوئیدها تا حد زیادی ثابتشدهترین و مؤثرترین راه برای بهبود علائم پیری مانند رنگدانههای ناهموار، زبری و چینوچروک هستند. در ابتدا، ممکن است این داروها باعث قرمزی و لایهبرداری پوست شوند. اگرچه این اتفاق میتواند ناخوشایند باشد؛ اما زمانی که لایهبرداری متوقف شود، بهبودی حاصل میشود و میتوانید نتایج را ببینید.
آلفا هیدروکسی اسیدها: آلفا هیدروکسی اسیدها به اصطلاح «اسیدهای میوه» هستند و شامل گلیکولیک اسید و لاکتیک اسید هستند. فرآوردههای حاوی این اسیدهای میوه کاملاً بیخطر هستند و جز تحریک خفیف و موقتی، عارضهی دیگری ایجاد نمیکنند. بااینحال، بهبودی که آنها ایجاد میکنند، نسبتاً ظریف است و احتمالاً کمتر از انتظارات شما خواهد بود.
آنتیاکسیدانها: آنتیاکسیدانها ترکیباتی هستند که به واسطهی توانایی خنثی کردن مولکولهایی به نام رادیکال آزاد، میتوانند خطر آسیب سلولی را کاهش داده یا بهطور کامل برطرف کنند. آنتیاکسیدانها شامل ویتامینهای A، C و E و همچنین بتاکاروتن میشوند. محصولاتی که دارای آنتیاکسیدان هستند ممکن است مقداری محافظت در برابر آفتاب ایجاد کنند (در نظر داشته باشید که باید در کنار آنها از ضد آفتاب هم استفاده کنید). این محصولات، چینوچروک را بهطور ملایم بهبود میبخشند.
مرطوبکنندهها: مرطوبکنندهها میتوانند کاری کنند که بهطور موقت، چینوچروکها کمتر به چشم بیایند. تبلیغات میگویند که مرطوبکنندهها ظاهر خطوط ریز را کاهش میدهند؛ اما واقعیت این است که آنها باعث نمیشوند که این خطوط برای همیشه از بین بروند.
لایهبرداری با گلیکولیک اسید: این لایهبرداریهای سطحی میتوانند تفاوت بسیار جزئی در شدت و عمق چینوچروکهای ریز ایجاد کنند.
لایهبردارهای عمیق: این لایهبردارها از موادی مانند فنل و TCA (تری کلرواستیک اسید) استفاده میکنند و میتوانند تا حدودی عمیقتر به پوست نفوذ کنند. این لایهبردارهای عمیقتر کار بهتری برای صاف کردن خطوط ریز انجام میدهند؛ اما بهطور کلی، هرچه لایهبرداری عمیقتر باشد، احتمال بروز عوارض جانبی مانند جای زخم و تغییر رنگ پوست بیشتر میشود. چنین لایهبرداریهایی میتواند ناراحتکننده باشد؛ بنابراین لازم است که قبل از استفاده، درمورد آنها تحقیق کنید.
درم ابریژن: این روش، پوست را «سنباده» میکند. نتیجهای که از انجام این روش میگیرید، به مهارت و تجربهی حرفهای کسی که اینکار را برای شما انجام میدهد بستگی دارد. درم ابریژن میتواند اثرات مثبت زیادی روی پوست شما داشته باشد. عوارض جانبی از جمله جای زخم و تغییرات دائمی در رنگ پوست نیز ممکن است رخ دهند.
لایهبرداری با لیزر: پزشکان میتوانند از لیزر برای تحریک تولید کلاژن در پوست استفاده کنند که این امر پوست را حجیم میکند. انواع مختلفی از لیزر درمانی وجود دارد و شما باید از پزشک خود درمورد تعداد جلسههای درمانی مورد نیاز، مدت زمان استراحت برای بهبودی پوست و خطرات آن سؤال کنید.
جراحی پلاستیک: لیفت صورت، لیفت ابرو و سایر جراحیهای زیبایی، میتوانند به برخی افراد کمک کنند. البته توجه داشته باشید که ممکن است پوست صورت شما به این جراحیهای شدید نیازی نداشته باشد و فقط یکسری اقدامات جزئی نیاز داشته باشید. قبل از اینکه تصمیم بگیرید چه روشی را میخواهید انجام دهید، با پزشک خود صحبت کنید.
اولتراسوند درمانی: سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، تکنیکی بهنام «اولتراپی» را تأیید کرده است که در یک روش غیرتهاجمی از اولتراسوند برای لیفت و سفت کردن پوست صورت، گردن و چانه استفاده میکند. روش اولتراپی برای چینوچروکهای ناحیه سینه نیز قابل استفاده است.
تزریق فیلرهای پوستی: فیلرهای پوستی از جمله سم بوتولینوم (بوتاکس، دیسپورت و زئومین) و پرابوتولینوم توکسینآ-xvfs (ژوو)، عضلاتی که خطوط اخم روی پیشانی، خطوط ریز اطراف چشم و سایر چینوچروکها را ایجاد میکنند، شل میکنند. بهبود حاصل از تزریق این فیلرها چندین ماه طول میکشد و برای حفظ بهبود باید تکرار شوند. برخی دیگر از فیلرهای درمانکنندهی چینوچروک هستند که برای بهبود ظاهر چینوچروکها، به چینهای پوستی، به ویژه در اطراف دهان تزریق میشوند. تزریق برای پر کردن حفرههای گونهها و شقیقهها باعث رفع افتادگی پوست، به خصوص در اطراف دهان و نواحی جانبی گردن میشود. برخی از فیلرها در واقع کلاژنسازی را تحریک میکنند که رنگ و بافت پوست را بهبود میبخشند.
جوانسازی فتودینامیک (PDT): این درمان میتواند به درمان خطوط ریزی که دراثر قرار گفتن در معرض نور خورشید ایجاد شدهاند، کمک کند.
میکرودرم ابریژن: مانند درم ابریژن، این روش یک لایه از پوست را با یک برس چرخان از بین میبرد و همچنین باعث تحریک کلاژنسازی در لایههای عمیقتر پوست میشود. در روش میکرودرم ابریژن نسبت به درم ابریژن، لایهی نازکتری از پوست برداشته میشود.
کلاژن خوراکی: کلاژن، یک ماده مهم در حفظ خاصیت ارتجاعی پوست است و بهطور گستردهای در کرمها و لوسیونهای موضعی استفاده میشود؛ اما مصرف کلاژن بهصورت خوراکی چندین برابر بیشتر از مصرف موضعی آن تأثیر دارد. مصرف مکملهای کلاژن یکی از بهترین درمانهای پزشکی برای کند کردن روند پیری پوست است.
رادیوفرکوئنسی (ترماژ): امواج رادیوفرکوئنسی (RF) لایههای زیرین درم را در معرض گرما قرار میدهند و تولید الیاف کلاژن جدید را تحریک میکنند. این روش باعث سفت شدن پوست و کاهش چینوچروک میشود. درمان چینوچروک با فرکانس رادیویی برای موارد خفیف و چینوچروکهای ریز بسیار مفید است.