چروک پوست: علل، علائم و هرآنچه که باید بدانید

چروک، معمولاً به چین‌خوردگی، شیار یا برآمدگی در پوست گفته می‌شود. چروک‌ها به‌طور طبیعی با افزایش سن ظاهر می‌شوند.

اولین چین‌وچروک‌ها در مناطقی که پوست صورت به‌طور طبیعی در حین حالات مختلف (اخم، خنده و...) تا می‌شود، ظاهر می‌شوند. چین‌وچروک‌ها به‌دلیل نازک شدن و کاهش حالت کشسانی پوست در طول زمان ایجاد می‌شوند.

چین‌وچروک‌ها می‌توانند در قسمت‌هایی از بدن که بیشتر در معرض نور خورشید هستند، مانند صورت و گردن، پشت دست‌ها و بازو‌ها نیز ظاهر ‌شوند.

ظاهر شدن چین‌وچروک بخشی طبیعی از افزایش سن است و همه‌ی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. با‌این‌حال، بسیاری از مردم ظاهر چین‌وچروک را دوست ندارند و در نتیجه، بازار محصولات ضد پیری در جهان داغ بوده و مردم سالانه در ایالات متحده بیش از ۵۰ میلیارد دلار برای آن‌ها هزینه می‌کنند.

چرا چین‌وچروک روی پوست ظاهر می‌شود؟ چه چیزی باعث ایجاد چین‌وچروک می‌شود و چه چیزی باعث افزایش شدت آن‌ها می‌شود؟ با ما همراه باشید تا پاسخ این پرسش‌ها را بررسی کنیم و همچنین با برخی از روش‌ها برای کاهش چین‌و‌چروک آشنا شویم.

چه چیزی باعث ایجاد چین‌وچروک می‌شود؟

چین‌وچروک بخشی طبیعی از روند پیری است. با بالا رفتن سن، پوست نازک‌تر، خشک‌تر و انعطاف پذیرتر می‌شود؛ به این معنی که کمتر می‌تواند از خود در برابر آسیب محافظت کند. این امر منجر به ایجاد چین‌وچروک و خطوط روی پوست می‌شود.

حالات چهره، مانند لبخند زدن و اخم کردن منجر به ایجاد خطوط ظریف و چین‌وچروک در سنین پایین می‌شود. این خطوط با افزایش سن عمیق‌تر می‌شوند.

هنگامی که یک فرد جوان است، پوست او مجدداً شاداب می‌شود. با افزایش سن، پوست انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد و بازیابی شادابی برای پوست دشوارتر می‌شود و در نتیجه شیار‌های دائمی ایجاد می‌شوند.

ظاهر و عمق چین‌وچروک‌ها به دلیل تفاوت‌های ساختاری و عملکردی در پوست افراد با رنگ‌های مختلف، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. پژوهش نشان می‌دهد که غشاء میانی در پوست افراد سیاه‌پوست و آسیایی ضخیم‌تر است که احتمالاً از چین‌وچروک صورت محافظت می‌کند.

عوامل زیادی بر ایجاد چین‌وچروک تأثیر می‌گذارند که عبارتند از:

·         قرارگیری در معرض نور خورشید

·         سیگار کشیدن

·         کم آبی بدن

·         برخی از دارو‌ها

·         عوامل محیطی و ژنتیکی

قرار گرفتن در معرض پرتو فرابنفش بنفش (UV) ناشی از حمام آفتاب، سالن‌های مخصوص برنزه کردن و ورزش‌ در فضای باز باعث افزایش چین‌وچروک می‌شود.

پرتو فرابنفش فیبر‌های کلاژن و الاستین پوست را تجزیه می‌کند. این فیبر‌ها بافت هم‌بند را تشکیل می‌دهند که از پوست محافظت می‌کند. با شکسته شدن این لایه، پوست ضعیف‌تر و انعطاف پذیرتر می‌شود. پوست شروع به افتادگی می‌کند و چین‌وچروک ظاهر می‌شود.

پوست تیره حاوی ملانین بیشتری است که از بسیاری از اثرات مضر پرتو فرابنفش محافظت می‌کند.

افرادی که زیر نور خورشید کار می‌کنند به چین‌وچروک زودرس مبتلا می‌شوند. پوشیدن لباس‌هایی که پوست را می‌پوشانند (کلاه یا آستین بلند) ممکن است ایجاد چین‌وچروک را به تأخیر بیندازد.

سیگار کشیدن منظم روند پیری پوست را تسریع می‌کند؛ زیرا خون‌رسانی به پوست را کاهش می‌دهد. الکل پوست را کم آب می‌کند و پوست خشک بیشتر در معرض چین‌وچروک است.

درمان چروک پوست

همیشه برای همه سوال است که چگونه چروک پوست را درمان کنید، در واقع درمان‌های زیادی برای کمک به کاهش خطوط ریز روی پوست وجود دارد. برای چین‌های عمیق‌تر، ممکن است فرد به تکنیک‌های تهاجمی‌تری مانند جراحی پلاستیک یا تزریق فیلرها نیاز داشته باشد.

دارو‌ها

رتینوئید‌های موضعی از ویتامین A مشتق می‌شوند. هدف آن‌ها کاهش چین‌وچروک‌های ریز، هیپرپیگمانتاسیون و زبری پوست است. آن‌ها این کار را با افزایش تولید کلاژن در پوست انجام می‌دهند.

بااین‌حال، استفاده از رتینوئید‌ها می‌تواند باعث سوختن پوست در نور خورشید شود؛ بنابراین محافظت از پوست در هنگام استفاده از کرم ضروری است. عوارض جانبی احتمالی این داروها عبارتند از:

·         خشکی

·         خارش

·         احساس سوزش

·         مورمور شدن

·         تغییر رنگ پوست در مناطقی که کرم روی آن‌ها مالیده شده است

مواد فعال در کرم‌های ضد چین‌وچروک از نظر نوع و غلظت متفاوت است. غلظت مواد در کرم‌های ضد چروک بدون نسخه (OTC) به‌طور قابل‌توجهی کمتر از کرم‌های نسخه‌ای خواهد بود. غلظت این کرم‌ها بر عملکرد آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

استفاده از داروهای زیر می‌تواند نتایج امیدبخشی داشته باشد:

·         رتینول

·         آلفا هیدروکسی اسید‌ها

·         کینتین

·         کوآنزیم Q10

·         پپتید‌های مس

·         آنتی‌اکسیدان‌ها

درم ابریژن

درم ابریژن یک روش جراحی است که شامل ساییدگی یا خراش کنترل‌شده لایه‌های فوقانی پوست با یک دستگاه چرخش سریع است.

هدف درم ابریژن از بین بردن چین‌وچروک‌های ریز، خال‌ها، خالکوبی‌ها، آثار عمیق آکنه و سایر انواع ضایعات پوستی است. این روش ممکن است باعث ایجاد دلمه، تورم و تغییر رنگ پوست شود. این علائم معمولاً پس از ۲ هفته محو می‌شوند؛ اما برخی از علائم ممکن است تا چند ماه باقی بمانند.

توجه داشته باشید که فوراً به نتایج دلخواه خود نمی‌رسید و ممکن است تا چندین ماه هیچ پیشرفتی را مشاهده نکنید.

میکرودرم ابریژن، روشی کمتر تهاجمی است. این روش شامل اسپری میکروکریستال‌های اکسید آلومینیوم در سراسر سطح پوست است. برخی از پزشکان از یک دستگاه دستی با کریستال‌های ریز الماس و یک مکنده قدرتمند برای حذف ذرات در حین برس زدن آن روی پوست استفاده می‌کنند.

هدف این نوع درمان، ایجاد پوستی شاداب‌تر و صاف‌تر و کاهش خطوط و چین‌وچروک، بزرگ شدن منافذ، افزایش ضخامت پوست و ایجاد محافظت در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید است.

توجه داشته باشید که نتایج این روش موقتی هستند و ممکن است به درمان‌های مکرر نیاز داشته باشید.

لیزر‌های غیر سایشی، دستگاه‌های فرکانس رادیویی (RF) و منابع نور پالسی به اپیدرم آسیب نمی‌رسانند. درمان‌های لیزر و منبع نور، لایه‌ی بیرونی پوست را برای کاهش چین‌وچروک از بین می‌برند.

درمان‌های فرکانس رادیویی (RF)، پوست زیرین را گرم می‌کند و باعث تحریک رشد رشته‌های کلاژن جدید می‌شود. این باعث سفت شدن پوست و کاهش چین‌وچروک می‌شود.

بعد از درمان RF ممکن است چندین ماه طول بکشد تا فرد متوجه کاهش چین‌وچروک شود. در یک مطالعه که سال ۲۰۱۳ انجام شد، بیش از ۹۰ درصد از شرکت‌کنندگانی که تحت درمان RF قرار گرفتند، یک الی ۶ ماه پس از درمان نتایج را مشاهده کردند و از آن رضایت داشتند. RF زخم ایجاد نمی‌کند. بااین‌حال، پژوهشگران خواستار تحقیقات بیشتر در مورد ایمنی و اثربخشی آن شده‌اند.

هنگامی که زخم با لیزر یا جراحی سبک بهبود می‌یابد، پوست جدید صاف‌تر و سفت‌تر می‌شود. بهبود لایه‌برداری با لیزر ابلیتیو ممکن است چندین ماه طول بکشد. درمان‌های جدیدتر با استفاده از فناوری لیزر ممکن است سریع‌تر بهبود یابند.

ممکن است یک فرد قبل از این‌که پوستش سفت‌تر و شاداب‌تر به نظر برسد به چندین درمان نیاز داشته باشد؛ اما به‌طور کلی زمان بهبودی سریع‌تر است.

بوتاکس

سم بوتولینوم نوع A یا بوتاکس، سیگنال‌های شیمیایی خاصی که باعث انقباض ماهیچه‌ها می‌شوند را مسدود می‌کند. پزشکان از آن برای درمان برخی شرایط پزشکی استفاده می‌کنند.

متخصصان زیبایی از بوتاکس برای کاهش چین‌وچروک استفاده می‌کند. آن‌ها با تزریق دوز‌های کوچک بوتاکس به عضلات مورد نظر، چین‌وچروک را کاهش می‌دهند. اگر ماهیچه‌ها دیگر نتوانند سفت شوند، پوست صاف می‌شود و ظاهری کم چروک‌تر خواهد داشت.

بوتاکس می‌تواند خطوط روی پیشانی، خطوط اخم بین چشم‌ها و خطوط گوشه چشم را کاهش دهد.

طبق گفته انجمن جراحان پلاستیک آمریکا، بعد از تزریق بوتاکس، فرد پس از چند روز تا یک هفته نتایج را مشاهده خواهد کرد. این تغییرات معمولاً ۳ الی ۴ ماه ماندگاری دارند؛ بنابراین بسیاری از افراد تزریقات را تکرار می‌کنند.

لایه‌برداری شیمیایی

لایه‌برداری شیمیایی شامل استفاده از محلول شیمیایی در نواحی چروکیده است که باعث می‌شود پوست مرده از بین برود و در نهایت کنده شود. پوست بازسازی شده نسبت به پوست قدیمی صاف‌تر است.

مردم می‌توانند برخی از انواع لایه‌بردار‌های شیمیایی را بدون مجوز پزشکی خریداری کنند. بااین‌حال، بهتر است برای درمان با یک متخصص زیبایی مشورت کنید.

لیفت صورت

لیفت صورت یا ریتیدکتومی نوعی جراحی زیبایی است که هدف آن جوان‌تر نشان دادن افراد است. این جراحی معمولاً شامل برداشتن مقداری پوست و چربی صورت با یا بدون سفت کردن بافت‌های زیرین است.

مطالعه‌ای که در مجله Plastic and Reconstructive Surgery منتشر شد، نشان داد که برخی از عناصر لیفت صورت باید حدود ۵ سال و نیم دوام داشته باشند؛ اما ممکن است تاحدودی اثر خود را در اطراف گردن از دست بدهند.

دوران نقاهت این روش ممکن است طولانی باشد و فرد تا چند هفته پس از جراحی دچار کبودی و تورم شود.

فیلرهای پوستی

فیلرهای پوستی بافت نرم شامل کلاژن، هیالورونیک اسید یا چربی است. یک متخصص زیبایی، فیلرها را به چروک‌های عمیق‌تر صورت تزریق می‌کند، آن‌ها را حجیم و صاف می‌کند تا به پوست حجم بیشتری بدهد.

گاهی اوقات ممکن است افراد برای مدت کوتاهی دچار تورم و کبودی در نواحی آسیب دیده شوند. همانند درمان بوتاکس، این درمان‌ها موقتی هستند و ممکن است افراد به تزریق منظم نیاز داشته باشند.

نتایج حاصل از این روش به عوامل مختلفی از جمله محل چین‌وچروک و عمق آن‌ها بستگی دارد.

پیشگیری

پوست همه‌ی افراد دچار چین‌وچروک و خطوطی می‌شود که به مرور زمان عمیق‌تر می‌شوند. برخی از راه‌های پیشگیری یا کاهش رشد آن‌ها عبارتند از:

·         استفاده از محافظ در برابر آفتاب: از قرار گرفتن در معرض پرتو فرابنفش خودداری کنید یا لباس محافظت‌کننده بپوشید؛ زیرا آن‌ها آسیب پوست را کاهش می‌دهند. متخصصان پوست استفاده از کلاه و لباس را برای محافظت از پوست و استفاده از کرم ضد آفتاب با SPF (میزان محافظت از پوست در برابر آفتاب) ۳۰ یا بالاتر را هر روز توصیه می‌کنند.

·         به‌طور مرتب پوست را مرطوب کنید: مرطوب‌کننده از خشکی جلوگیری می‌کند و احتمال ایجاد چین‌وچروک را کاهش می‌دهد.

·         ترک سیگار: استعمال دخانیات سرعت پیری پوست را تا حد زیادی افزایش می‌دهد و باعث ایجاد چین‌وچروک پوست می‌شود.

·         مصرف کمتر الکل: الکل پوست را کم آب می‌کند که در طول زمان باعث آسیب می‌شود.

·         داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل: خوردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات می‌تواند از آسیب پوست جلوگیری کند. همچنین شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه شده می‌توانند پیری پوست را تسریع کنند.

·         دو بار در روز صورت خود را بشویید: از یک پاک‌کننده ملایم استفاده کنید. مالش شدید پوست می‌تواند باعث تحریک و تسریع پیری پوست شود.

·         شستن صورت بعد از تعریق شدید: عرق می‌تواند پوست را تحریک کند و به مرور زمان باعث آسیب شود. این امر به ویژه در هنگام پوشیدن کلاه یا کلاه ایمنی صادق است.

جمع‌بندی

چین‌وچروک بخشی طبیعی از روند پیری است. خطوط ریز ابتدا ظاهر می‌شوند و سپس هنگامی که پوست رفته‌رفته خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهد، چین‌ها عمیق‌تر می‌شوند.

افراد می‌توانند از درمان‌های مختلفی برای کاهش چین‌وچروک استفاده کنند. تغییرات سبک زندگی، مانند مرطوب کردن پوست، استفاده از محافظ در برابر آفتاب، استفاده از یک رژیم غذایی سالم، اجتناب از سیگار کشیدن و نوشیدن کمتر الکل ممکن است به جلوگیری یا به تأخیر انداختن ظاهر شدن چین‌وچروک کمک کند.